หนังสือเลิกจ้าง

หนังสือเลิกจ้างคืออะไร

หนังสือเลิกจ้าง (Dismissal Letter) หรือหนังสือบอกกล่าวการเลิกจ้าง คือ หนังสือที่ออกโดยนายจ้างเพื่อแสดงความประสงค์ที่จะบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงานที่มีระหว่างนายจ้างและพนักงาน/ลูกจ้างผู้ที่จะถูกเลิกจ้าง ไม่ว่าจะได้มีการทำสัญญาจ้างแรงงานเป็นลายลักษณ์อักษรไว้หรือไม่ก็ตาม

หนังสือเลิกจ้างและหนังสือลาออกแตกต่างกัน อย่างไร

หนังสือเลิกจ้างและหนังสือลาออกต่างก็เป็นหนังสือที่ถูกจัดทำขึ้นและมีวัตถุประสงค์เพื่อบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงานที่มีระหว่างนายจ้างและพนักงาน/ลูกจ้างเหมือนกัน อย่างไรก็ดี หนังสือเลิกจ้างเป็นหนังสือที่ออกโดยนายจ้าง (เช่น การบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงานโดยนายจ้าง) ในขณะที่หนังสือลาออกเป็นหนังสือที่ออกโดยพนักงาน/ลูกจ้างเอง (เช่น การบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงานโดยพนักงาน/ลูกจ้าง)

ผู้ใช้งานสามารถศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ คู่มือทางกฎหมาย: การเลิกจ้างและการลาออกจากการเป็นพนักงาน/ลูกจ้าง และในกรณีที่พนักงาน/ลูกจ้างต้องการบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงาน/ลาออก ผู้ใช้งานอาจเลือกใช้หนังสือลาออก

จำเป็นต้องทำหนังสือเลิกจ้าง หรือไม่

จำเป็น แม้กฎหมายคุ้มครองแรงงานจะไม่ได้บังคับให้การเลิกจ้างต้องบอกกล่าวเป็นหนังสือแจ้งให้พนักงาน/ลูกจ้างทราบ แต่นายจ้างก็ควรจัดทำหนังสือเลิกจ้างเป็นลายลักษณ์อักษรและลงนาม โดยนายจ้างหรือตัวแทนของนายจ้างที่มีอำนาจออกคำสั่งเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้าง (เช่น ผู้จัดการ/ผู้อำนวยการฝ่ายบุคคล หัวหน้างาน/ผู้บังคับบัญชา)

ทั้งนี้ เพื่อความชัดเจนและเพื่อเป็นหลักฐานแห่งการแจ้งข้อเท็จจริงอันเป็นเหตุที่เลิกจ้างต่อพนักงาน/ลูกจ้างไว้ในหนังสือเลิกจ้าง เนื่องจากนายจ้างจะไม่สามารถยกเหตุดังกล่าวขึ้นอ้างในภายหลังได้ (เช่น ในการพิจารณาคดีของศาลแรงงาน) หากนายจ้างไม่ได้ระบุ/แจ้งข้อเท็จจริงอันเป็นเหตุที่เลิกจ้างต่อพนักงาน/ลูกจ้างในขณะเลิกจ้าง

ต้องระบุข้อมูลสำคัญใดบ้างลงในหนังสือเลิกจ้าง

นายจ้างควรระบุรายละเอียดและข้อความสำคัญในหนังสือเลิกจ้าง ดังต่อไปนี้

• พนักงาน/ลูกจ้างที่จะถูกเลิกจ้าง เช่น ชื่อ นามสกุล เลขที่บัตรประจำตัวประชาชน เพื่อการอ้างอิงที่ถูกต้อง
• สาเหตุที่เลิกจ้าง เช่น สาเหตุและเหตุการณ์ที่ทำให้นายจ้างจำเป็นต้องเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้าง รวมถึงข้อสัญญา ข้อบังคับการทำงาน หรือข้อกฎหมายที่ให้สิทธินายจ้างบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงานในกรณีดังกล่าว
• เอกสารสำคัญที่เกี่ยวข้อง เช่น การอ้างอิงถึงสัญญาจ้างแรงงาน หนังสือแจ้งตักเตือนพฤติกรรม/การปฏิบัติงาน รายงานการประเมินผลงานบกพร่อง (ถ้ามี)
• ผลของการเลิกจ้าง เช่น วันที่ให้การเลิกจ้างมีผลบังคับใช้/วันที่ให้สัญญาจ้างแรงงานสิ้นสุดลง วันที่ทำงานเป็นวันสุดท้าย หน้าที่ของพนักงาน/ลูกจ้างที่ต้องปฏิบัติเมื่อสัญญามีผลสิ้นสุดลง
• การจ่ายและ/หรือหักเงินของพนักงาน/ลูกจ้าง เช่น การจ่ายค่าชดเชย การคืนหลักประกันการทำงาน การหักเงินตามกฎหมาย ค่าเสียหายที่พนักงาน/ลูกจ้างต้องชดใช้ให้แก่นายจ้าง (ถ้ามี)

ข้อสำคัญ: นายจ้างต้องระบุ/แจ้งข้อเท็จจริงอันเป็นเหตุที่เลิกจ้างต่อพนักงาน/ลูกจ้างในขณะเลิกจ้างจึงจะสามารถยกเหตุดังกล่าวขึ้นอ้างในภายหลังได้ (เช่น ในการพิจารณาคดีของศาลแรงงาน)

ไม่ควรระบุ/กำหนดข้อมูลลักษณะใดลงในหนังสือเลิกจ้าง

เนื่องจากการจ้างแรงงานตกอยู่ภายใต้กฎหมายแรงงานที่มีหลักสำคัญอยู่ที่การคุ้มครองพนักงาน/ลูกจ้างซึ่งคู่สัญญาไม่สามารถตกลงให้แตกต่าง หรือยกเว้นข้อกฎหมายดังกล่าวอันทำให้พนักงาน/ลูกจ้างได้รับประโยชน์น้อยไปกว่าที่กฎหมายกำหนดไว้ได้ นายจ้างอาจจำเป็นต้องพิจารณาถึงสิทธิและหน้าที่ของพนักงาน/ลูกจ้างในกรณีการเลิกจ้างให้สอดคล้องตามกฎหมายแรงงาน

คู่สัญญาจึงไม่ควรระบุ/กำหนดข้อมูลเกี่ยวกับการเลิกจ้างที่ขัดต่อกฎหมายแรงงานลงในหนังสือเลิกจ้าง โดยเฉพาะข้อมูลที่ทำให้ลูกจ้างได้รับประโยชน์น้อยไปกว่าที่กฎหมายกำหนดไว้ เช่น

• นายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยและค่าชดเชยพิเศษให้แก่พนักงาน/ลูกจ้างที่ถูกเลิกจ้างตามหลักเกณฑ์ เงื่อนไข วิธีการ ระยะเวลา และข้อยกเว้นที่กฎหมายกำหนด
• ในกรณีการบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงานที่ไม่มีกำหนดระยะเวลาการจ้างที่แน่นอน นายจ้างต้องบอกกล่าวการเลิกจ้างล่วงหน้าตามระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด หรือการจ่ายค่าจ้างแทนการบอกกล่าวล่วงหน้า
• ห้ามนายจ้างเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงด้วยสาเหตุที่พนักงาน/ลูกจ้างนั้นมีครรภ์/ตั้งครรภ์
  
  

จำเป็นจะต้องดำเนินการอย่างไรก่อนทำหนังสือเลิกจ้าง

ก่อนการจัดทำหนังสือเลิกจ้าง นายจ้างอาจมีข้อพิจารณา ดังต่อไปนี้

นายจ้างควรตรวจสอบให้มั่นใจว่าเหตุที่จะเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างนั้นเป็นเหตุอันสมควร เช่น

• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้างอย่างร้ายแรง เช่น ขัดคำสั่งของผู้บังคับบัญชาโดยไม่มีเหตุสมควรและทำให้นายจ้างเสียหาย ทะเลาะวิวาทในที่ทำงาน กระทำความผิดทางวินัยร้ายแรง
• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้าง เช่น เข้างานสาย หลับในเวลางาน ทำงานผิดพลาด บกพร่องในหน้าที่
• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้าง ในความผิดเดิมซ้ำอีกภายใน 1 ปี ซึ่งนายจ้างได้เคยตักเตือนเป็นหนังสือแล้ว เช่น เข้างานสายเป็นประจำ หลับในเวลางานเป็นประจำ ทำงานผิดพลาดเป็นประจำ บกพร่องในหน้าที่เป็นประจำ
• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติงานหรือกระทำการที่ทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย เช่น ประมาท ไม่ระมัดระวัง ทำงานผิดพลาดในเรื่องสำคัญ ขาดทักษะ ความรู้ ความสามารถ ความชำนาญในงานที่ทำ ทำงานไม่ได้ตามความมุ่งหมายของสัญญาจ้าง
• พนักงาน/ลูกจ้างมีพฤติกรรมทุจริต เช่น เรียกรับเงินสินบนจากคู่ค้า ใช้ให้พนักงานในบังคับบัญชาทำงานส่วนตัวให้
• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎหมายอาญาต่อนายจ้างหรือในที่ทำงาน เช่น ลักทรัพย์ ยักยอก ทำลายทรัพย์ของนายจ้าง เล่นการพนันในที่ทำงาน ล่วงละเมิดทางเพศ
• พนักงาน/ลูกจ้างเกษียณอายุงาน ตามที่กำหนดไว้ในสัญญาจ้างแรงงานหรือข้อบังคับการทำงาน
• พนักงาน/ลูกจ้างละทิ้งหน้าที่ เช่น ขาดงาน ไม่มาทำงาน ตั้งแต่ 3 วันทำงานติดต่อกัน โดยไม่มีเหตุอันสมควร
• พนักงาน/ลูกจ้างถูกพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกซึ่งไม่ใช่ความผิดกระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ
• พนักงาน/ลูกจ้างถูกพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกในความผิดที่กระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ โดยนายจ้างไม่ได้รับความเสียหายจากการกระทำดังกล่าว
• พนักงาน/ลูกจ้างถูกพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกในความผิดที่กระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษซึ่งทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย
• นายจ้างปรับปรุงกิจการ โดยการนำเครื่องจักรหรือเทคโนโลยีมาใช้แทนพนักงาน/ลูกจ้าง
• นายจ้างไม่สามารถดำเนินกิจการต่อไป เช่น ปิดกิจการ เลิกกิจการ

ในกรณีที่นายจ้างเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างโดยไม่มีเหตุอันสมควร อาจถือเป็นการเลิกจ้างไม่เป็นธรรม (Unfair Dismissal) ซึ่งพนักงาน/ลูกจ้างอาจร้องเรียนต่อคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์หรือศาลแรงงานให้มีคำสั่งบังคับให้นายจ้างรับพนักงาน/ลูกจ้างกลับเข้าทำงานต่อหรือจ่ายค่าเสียหายแทนได้ เช่น

• การเลิกจ้างเพื่อกลั่นแกล้งลูกจ้างคนใดคนหนึ่งหรือกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งโดยเฉพาะเจาะจง
• การเลิกจ้างเนื่องจากพฤติกรรมส่วนตัวเพียงซึ่งไม่มีผลกระทบกับการทำงาน

ในกรณีที่นายจ้างเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างด้วยเหตุที่พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้างไม่ร้ายแรง (เช่น เข้างานสาย) หรือมีผลการปฏิบัติงานที่ไม่ดีหรือบกพร่องในเรื่องทั่วไปที่ไม่ได้ร้ายแรงหรือก่อให้นายจ้างได้รับความเสียหาย (เช่น ทำงานผิดพลาดเล็กน้อย) นายจ้างอาจพิจารณาพูดคุย ว่ากล่าว ตักเตือน ด้วยวาจา รวมถึง กำหนดแนวทางและระยะเวลาให้พนักงาน/ลูกจ้างปรับปรุงแก้ไข และอาจจัดทำหนังสือตักเตือนพนักงาน/ลูกจ้างเป็นลายลักษณ์อักษร ตามลำดับ เพื่อให้พนักงาน/ลูกจ้างได้มีโอกาสพัฒนาและปรับปรุงแก้ไขพฤติกรรมหรือการปฏิบัติงานก่อนที่นายจ้างจะพิจารณาเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างคนดังกล่าว ทั้งนี้ เนื่องจากในกรณีที่พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้างที่ไม่ร้ายแรง/ไม่ได้ก่อให้เกิดความเสียหายสำคัญแก่นายจ้าง ในความผิดเดิมซ้ำๆ ภายใน 1 ปี ซึ่งนายจ้างได้เคยตักเตือนเป็นหนังสือแล้ว (เช่น เข้างานสายเป็นประจำ ทำงานผิดพลาดเป็นประจำ) นายจ้างย่อมสามารถเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างดังกล่าวได้โดยไม่จำเป็นต้องบอกกล่าวการเลิกจ้างล่วงหน้าและไม่จำเป็นต้องจ่ายค่าชดเชย

หนังสือเลิกจ้างเกี่ยวข้องกับใครบ้าง

บุคคลที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำหนังสือเลิกจ้าง ได้แก่

• นายจ้าง (เช่น บุคคลที่ว่าจ้างลูกจ้างให้ทำงานให้กับตน และจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้าง) ตัวแทนผู้มีอำนาจของนายจ้าง (เช่น กรรมการ หุ้นส่วนผู้จัดการ) หรือตัวแทนที่นายจ้างมอบหมายให้มีอำนาจออกคำสั่งเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้าง (เช่น ผู้จัดการ/ผู้อำนวยการฝ่ายบุคคล หัวหน้างาน/ผู้บังคับบัญชา) ซึ่งเป็นผู้จัดทำและลงนามในหนังสือเลิกจ้างเพื่อบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงานของพนักงาน/ลูกจ้าง
• พนักงาน/ลูกจ้าง (เช่น บุคคลที่ทำงานให้กับนายจ้างเพื่อได้รับค่าตอบแทนเป็นค่าจ้าง) ซึ่งเป็นผู้ได้รับหนังสือเลิกจ้างและถูกบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงาน
  
  

บุคคลใดไม่สามารถลงนามและ/หรือเข้าทำหนังสือเลิกจ้าง

นายจ้าง (เช่น บุคคลที่ว่าจ้างลูกจ้างให้ทำงานให้กับตน และจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้าง) ตัวแทนผู้มีอำนาจของนายจ้าง (เช่น กรรมการ หุ้นส่วนผู้จัดการ) หรือตัวแทนที่นายจ้างมอบหมายให้มีอำนาจออกคำสั่งเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้าง (เช่น ผู้จัดการ/ผู้อำนวยการฝ่ายบุคคล หัวหน้างาน/ผู้บังคับบัญชา) เท่านั้น ที่ควรเป็นผู้ลงนามในหนังสือเลิกจ้าง

ควรกำหนดระยะเวลาของหนังสือเลิกจ้าง อย่างไร

นายจ้างอาจมีข้อพิจารณาเกี่ยวกับการกำหนดวันที่การเลิกจ้างมีผลบังคับ ดังต่อไปนี้

นายจ้างต้องบอกกล่าวการเลิกจ้างล่วงหน้าตามระยะเวลาที่กำหนดไว้ในสัญญาจ้างแรงงาน (ถ้ามี) ข้อบังคับการทำงานของนายจ้าง (ถ้ามี) หรือกฎหมายคุ้มครองแรงงาน แล้วแต่ระยะเวลาใดจะเป็นประโยชน์กับพนักงาน/ลูกจ้างมากที่สุด

โดยระยะเวลาขั้นต่ำที่นายจ้างต้องบอกกล่าวการเลิกจ้างล่วงหน้าตามกฎหมายคุ้มครองแรงงาน เช่น

• กรณีการเลิกจ้างทั่วไป นายจ้างต้องบอกกล่าวการเลิกจ้างล่วงหน้าเป็นระยะเวลาอย่างน้อยหนึ่งคราวการจ่ายค่าจ้าง เช่น พนักงาน/ลูกจ้างได้รับค่าจ้างเป็นรายเดือน นายจ้างต้องบอกกล่าวการเลิกจ้างล่วงหน้าอย่างน้อยหนึ่งเดือน
• กรณีการเลิกจ้างเนื่องจากการใช้เครื่องจักรหรือเทคโนโลยีเข้ามาทดแทนการทำงานของพนักงาน/ลูกจ้าง นายจ้างต้องบอกกล่าวการเลิกจ้างล่วงหน้าเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 60 วันก่อนวันที่การเลิกจ้างมีผลบังคับ
• กรณีการเลิกจ้างเนื่องจากนายจ้างย้ายสถานประกอบกิจการอันมีผลกระทบต่อพนักงาน/ลูกจ้าง นายจ้างต้องดำเนินการบอกกล่าวล่วงหน้าตามวิธี ระยะเวลา และเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนดไว้โดยเฉพาะด้วย

นายจ้างอาจไม่จำเป็นต้องบอกกล่าวการเลิกจ้างล่วงหน้าและสามารถกำหนดวันที่การเลิกจ้างมีผลบังคับได้ทันที ในกรณี ดังต่อไปนี้

• นายจ้างจ่ายค่าชดเชยแทนการบอกกล่าวล่วงหน้าตามอัตราที่กฎหมายกำหนด
• นายจ้างเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างด้วยสาเหตุที่พนักงาน/ลูกจ้างกระทำการที่ถือเป็นความผิดร้ายแรงหรือการกระทำความผิดซ้ำเดิมเป็นประจำซึ่งกฎหมายกำหนดให้นายจ้างไม่จำเป็นต้องบอกกล่าวล่วงหน้าหรือจ่ายค่าชดเชยให้แก่พนักงาน/ลูกจ้าง เช่น

พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้างอย่างร้ายแรง เช่น ขัดคำสั่งของผู้บังคับบัญชาโดยไม่มีเหตุสมควรและทำให้นายจ้างเสียหาย ทะเลาะวิวาทในที่ทำงาน

พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้าง ในความผิดเดิมซ้ำอีกภายใน 1 ปี ซึ่งนายจ้างได้เคยตักเตือนเป็นหนังสือแล้ว เช่น เข้างานสายเป็นประจำ ทำงานผิดพลาดเป็นประจำ

พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติงานหรือกระทำการที่ทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย เช่น ประมาท ไม่ระมัดระวัง ทำงานผิดพลาดในเรื่องสำคัญ ขาดทักษะ ความรู้ ความสามารถ ความชำนาญในงานที่ทำ ทำงานไม่ได้ตามความมุ่งหมายของสัญญาจ้าง

พนักงาน/ลูกจ้างมีพฤติกรรมทุจริต เช่น เรียกรับเงินสินบนจากคู่ค้า ใช้ให้พนักงานในบังคับบัญชาทำงานส่วนตัวให้

พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎหมายอาญาต่อนายจ้างหรือในที่ทำงาน เช่น ลักทรัพย์ ยักยอก ทำลายทรัพย์ของนายจ้าง เล่นการพนันในที่ทำงาน ล่วงละเมิดทางเพศ

พนักงาน/ลูกจ้างละทิ้งหน้าที่ ตั้งแต่ 3 วันทำงานติดต่อกัน โดยไม่มีเหตุอันสมควร เช่น ขาดงาน ไม่มาทำงาน

พนักงาน/ลูกจ้างถูกพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกซึ่งไม่ใช่ความผิดกระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ

พนักงาน/ลูกจ้างถูกพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกในความผิดที่กระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษซึ่งทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย

ผู้ใช้งานสามารถศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ คู่มือทางกฎหมาย: การเลิกจ้างและการลาออกจากการเป็นพนักงาน/ลูกจ้าง และคู่มือทางกฎหมาย: นายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยให้ลูกจ้างเมื่อลูกจ้างออกจากงานในกรณีใดบ้าง

จะต้องทำอย่างไรต่อหลังจากที่ลงนามในหนังสือเลิกจ้างแล้ว

นายจ้างจัดทำหนังสือเลิกจ้างเป็นลายลักษณ์อักษรและลงนามโดยนายจ้างหรือตัวแทนของนายจ้างที่มีอำนาจออกคำสั่งเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้าง (เช่น ผู้จัดการ/ผู้อำนวยการฝ่ายบุคคล หัวหน้างาน/ผู้บังคับบัญชา) โดยจัดทำสำเนาเก็บไว้ ณ สถานประกอบกิจการหรือสำนักงานของนายจ้างเพื่อการอ้างอิงในอนาคต

นายจ้างอาจพิจารณาแนบเอกสารที่เกี่ยวข้องกับหนังสือเลิกจ้าง โดยเฉพาะหลักฐานที่แสดงว่าพนักงาน/ลูกจ้างกระทำความผิดอันเป็นสาเหตุที่เลิกจ้าง (ถ้ามี) เช่น บันทึกวันและเวลาที่พนักงาน/ลูกจ้างเข้างานสาย-ออกงานก่อนเวลา ภาพบันทึกจากกล้องวงจรปิด (CCTV) ที่พนักงาน/ลูกจ้างมีพฤติกรรมทุจริต รายงานผลการประเมินการปฏิบัติงานที่ไม่เป็นไปตามตัววัดผล (KPIs)

นายจ้างนำส่งหนังสือเลิกจ้างให้แก่พนักงาน/ลูกจ้าง เพื่อบอกเลิกสัญญาจ้างแรงงานของพนักงาน/ลูกจ้าง

เนื่องจากข้อมูลการถูกเลิกจ้างของพนักงาน/ลูกจ้างอาจถือเป็นข้อมูลความลับและข้อมูลเฉพาะบุคคล ในการนำส่งหนังสือเลิกจ้างให้แก่พนักงาน/ลูกจ้าง นายจ้างอาจส่งมอบด้วยวิธีลับ (เช่น บรรจุซองปิดผนึกและระบุชั้นความลับที่หน้าซองจดหมาย)

นายจ้างชำระเงินที่พนักงาน/ลูกจ้างมีสิทธิได้รับตามสัญญาจ้างแรงงาน ข้อบังคับการทำงานของนายจ้าง และ/หรือกฎหมายคุ้มครองแรงงาน (ถ้ามี) แล้วแต่กรณี ให้แก่พนักงาน/ลูกจ้าง เช่น ค่าจ้าง/เงินเดือนที่คำนวณจนถึงวันที่สิ้นสุดการจ้าง ค่าชดเชย ค่าชดเชยพิเศษ ค่าชดเชยพิเศษแทนการบอกกล่าวล่วงหน้า ค่าปรับกรณีนายจ้างบอกเลิกสัญญาก่อนกำหนด เงินหลักประกันการทำงาน

จะต้องแนบหลักฐานหรือเอกสารประกอบหนังสือเลิกจ้างด้วย หรือไม่

นายจ้างอาจพิจารณาแนบเอกสารที่เกี่ยวข้องกับหนังสือเลิกจ้าง โดยเฉพาะหลักฐานที่แสดงว่าพนักงาน/ลูกจ้างกระทำความผิดอันเป็นสาเหตุที่เลิกจ้าง (ถ้ามี) เช่น

• บันทึกวันและเวลาที่พนักงาน/ลูกจ้างเข้างานสาย-ออกงานก่อนเวลา
• ภาพบันทึกจากกล้องวงจรปิด (CCTV) ที่พนักงาน/ลูกจ้างมีพฤติกรรมทุจริต
• รายงานผลการประเมินการปฏิบัติงานที่ไม่เป็นไปตามตัววัดผล (KPIs)

ทั้งนี้ เนื่องจากกฎหมายคุ้มครองแรงงานกำหนดให้นายจ้างต้องระบุ/แจ้งข้อเท็จจริงอันเป็นเหตุที่เลิกจ้างต่อพนักงาน/ลูกจ้างในขณะเลิกจ้างจึงจะสามารถยกเหตุดังกล่าวขึ้นอ้างในภายหลังได้ (เช่น ในการพิจารณาคดีของศาลแรงงาน)

หนังสือเลิกจ้างจำเป็นจะต้องจดทะเบียนกับหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง หรือไม่

นายจ้างไม่จำเป็นจะต้องดำเนินการจดทะเบียนกับหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องใดๆ ในการจัดทำหนังสือเลิกจ้าง

อย่างไรก็ดี เมื่อการจ้างงานของพนักงาน/ลูกจ้างภายในสถานประกอบกิจการของนายจ้างได้สิ้นสุดลง (เช่น ถูกเลิกจ้าง ลาออก) นายจ้างมีหน้าที่ต้องแจ้งสิ้นสุดการเป็นผู้ประกันตนของพนักงาน/ลูกจ้างต่อสำนักงานประกันสังคมภายในระยะเวลาที่กำหนด

มีค่าใช้จ่ายใดบ้างที่เกี่ยวข้องในการจัดทำหนังสือเลิกจ้าง

เมื่อนายจ้างเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้าง นายจ้างอาจมีค่าใช้จ่ายที่ต้องพิจารณาจัดเตรียมและจ่ายให้แก่พนักงาน/ลูกจ้างซึ่งมีสิทธิได้รับตามสัญญาจ้างแรงงาน ข้อบังคับการทำงานของนายจ้าง และ/หรือกฎหมายคุ้มครองแรงงาน แล้วแต่กรณี เช่น

• ค่าจ้าง/เงินเดือนงวดสุดท้ายที่คำนวณจนถึงวันที่สิ้นสุดการจ้าง
• ค่าชดเชย (ถ้ามี)
• ค่าชดเชยพิเศษ (ถ้ามี)
• ค่าชดเชยพิเศษแทนการบอกกล่าวล่วงหน้า (ถ้ามี)
• เงินหลักประกันการทำงานของพนักงาน/ลูกจ้างที่นายจ้างยึดถือไว้ (ถ้ามี)
• ค่าปรับกรณีนายจ้างบอกเลิกสัญญาก่อนกำหนดที่กำหนดไว้ในสัญญาจ้างแรงงานที่มีกำหนดระยะเวลาแน่นอน (ถ้ามี)

ผู้ใช้งานสามารถศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ คู่มือทางกฎหมาย: การเลิกจ้างและการลาออกจากการเป็นพนักงาน/ลูกจ้าง และคู่มือทางกฎหมาย: นายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยให้ลูกจ้างเมื่อลูกจ้างออกจากงานในกรณีใดบ้าง

ทำไมนายจ้างต้องเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างของตน

นายจ้างอาจมีความจำเป็นต้องต้องเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างของตน ในกรณีต่างๆ ดังต่อไปนี้

• นายจ้างต้องการไล่พนักงาน/ลูกจ้างออก เช่น พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติงานบกพร่องเป็นประจำ หรือจงใจปฏิบัติขัดกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้างเป็นประจำ ปฏิบัติงานหรือกระทำการที่ทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย หรือทำงานไม่ได้ตามความมุ่งหมายของสัญญาจ้าง
• นายจ้างไม่มีความจำเป็นต้องใช้แรงงานของพนักงาน/ลูกจ้างอีกต่อไป เช่น นายจ้างปรับปรุงกิจการโดยการนำเครื่องจักรหรือเทคโนโลยีมาใช้แทนแรงงานบุคคล (เช่น AI Robot)
• นายจ้างมีความจำเป็นทางธุรกิจ เช่น นายจ้างต้องการลดต้นทุนและค่าใช้จ่ายด้านแรงงาน เนื่องจากภาวะเศรษฐกิจถดถอย ผลประกอบการไม่ดี
• นายจ้างไม่สามารถดำเนินกิจการต่อไป เช่น ปิดกิจการ เลิกกิจการ
• สาเหตุอื่นๆ เช่น พนักงาน/ลูกจ้างมีอายุเกินที่กำหนดไว้ในสัญญาจ้างแรงงานหรือข้อบังคับการทำงาน (เช่น เกษียณอายุงาน)
  
  

นายจ้างจำเป็นต้องทำหนังสือตักเตือนพนักงาน/ลูกจ้างก่อนทำหนังสือเลิกจ้าง หรือไม่

อาจจำเป็น นายจ้างอาจจำเป็นต้องทำหนังสือตักเตือนพนักงาน/ลูกจ้างก่อนทำหนังสือเลิกจ้างในกรณีที่นายจ้างจะเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างด้วยเหตุที่พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้างไม่ร้ายแรง (เช่น เข้างานสาย) หรือมีผลการปฏิบัติงานที่ไม่ดีหรือบกพร่องในเรื่องทั่วไปที่ไม่ได้ร้ายแรงหรือก่อให้นายจ้างได้รับความเสียหาย (เช่น ทำงานผิดพลาดเล็กน้อย) เพื่อให้พนักงาน/ลูกจ้างได้มีโอกาสพัฒนาและปรับปรุงแก้ไขพฤติกรรมหรือการปฏิบัติงานก่อน

อย่างไรก็ดี ในกรณีที่พนักงาน/ลูกจ้างกระทำการที่ถือเป็นความผิดร้ายแรง นายจ้างย่อมสามารถจัดทำหนังสือเลิกจ้างได้เลย โดยไม่จำเป็นต้องจัดทำหนังสือตักเตือนพนักงาน/ลูกจ้างก่อน เช่น

• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้างอย่างร้ายแรง เช่น ขัดคำสั่งของผู้บังคับบัญชาโดยไม่มีเหตุสมควรและทำให้นายจ้างเสียหาย ทะเลาะวิวาทในที่ทำงาน
• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติงานหรือกระทำการที่ทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย เช่น ประมาท ไม่ระมัดระวัง ทำงานผิดพลาดในเรื่องสำคัญ ขาดทักษะ ความรู้ ความสามารถ ความชำนาญในงานที่ทำ ทำงานไม่ได้ตามความมุ่งหมายของสัญญาจ้าง
• พนักงาน/ลูกจ้างมีพฤติกรรมทุจริต เช่น เรียกรับเงินสินบนจากคู่ค้า ใช้ให้พนักงานในบังคับบัญชาทำงานส่วนตัวให้
• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎหมายอาญาต่อนายจ้างหรือในที่ทำงาน เช่น ลักทรัพย์ ยักยอก ทำลายทรัพย์ของนายจ้าง เล่นการพนันในที่ทำงาน ล่วงละเมิดทางเพศ
• พนักงาน/ลูกจ้างละทิ้งหน้าที่ ตั้งแต่ 3 วันทำงานติดต่อกัน โดยไม่มีเหตุอันสมควร เช่น ขาดงาน ไม่มาทำงาน
• พนักงาน/ลูกจ้างถูกพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกซึ่งไม่ใช่ความผิดกระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ
• พนักงาน/ลูกจ้างถูกพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกในความผิดที่กระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษซึ่งทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย
  
  

นายจ้างสามารถเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างได้โดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยในกรณีใดบ้าง

นายจ้างสามารถเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างได้โดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยในกรณีที่พนักงาน/ลูกจ้างกระทำกการที่ถือเป็นความผิดร้ายแรงหรือการกระทำความผิดซ้ำเดิมเป็นประจำซึ่งกฎหมายกำหนดให้นายจ้างสามารถเลิกจ้างพนักงาน/ลูกจ้างได้โดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยและบอกกล่าวล่วงหน้า เช่น

• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้างอย่างร้ายแรง เช่น ขัดคำสั่งของผู้บังคับบัญชาโดยไม่มีเหตุสมควรและทำให้นายจ้างเสียหาย ทะเลาะวิวาทในที่ทำงาน
• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้าง ในความผิดเดิมซ้ำอีกภายใน 1 ปี ซึ่งนายจ้างได้เคยตักเตือนเป็นหนังสือแล้ว เช่น เข้างานสายเป็นประจำ ทำงานผิดพลาดเป็นประจำ
• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติงานหรือกระทำการที่ทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย เช่น ประมาท ไม่ระมัดระวัง ทำงานผิดพลาดในเรื่องสำคัญ ขาดทักษะ ความรู้ ความสามารถ ความชำนาญในงานที่ทำ ทำงานไม่ได้ตามความมุ่งหมายของสัญญาจ้าง
• พนักงาน/ลูกจ้างมีพฤติกรรมทุจริต เช่น เรียกรับเงินสินบนจากคู่ค้า ใช้ให้พนักงานในบังคับบัญชาทำงานส่วนตัวให้
• พนักงาน/ลูกจ้างปฏิบัติฝ่าฝืนกฎหมายอาญาต่อนายจ้างหรือในที่ทำงาน เช่น ลักทรัพย์ ยักยอก ทำลายทรัพย์ของนายจ้าง เล่นการพนันในที่ทำงาน ล่วงละเมิดทางเพศ
• พนักงาน/ลูกจ้างละทิ้งหน้าที่ ตั้งแต่ 3 วันทำงานติดต่อกัน โดยไม่มีเหตุอันสมควร เช่น ขาดงาน ไม่มาทำงาน
• พนักงาน/ลูกจ้างถูกพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกซึ่งไม่ใช่ความผิดกระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ
• พนักงาน/ลูกจ้างถูกพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกในความผิดที่กระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษซึ่งทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย

ผู้ใช้งานสามารถศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ คู่มือทางกฎหมาย: นายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยให้ลูกจ้างเมื่อลูกจ้างออกจากงานในกรณีใดบ้าง และคู่มือทางกฎหมาย: สัญญาจ้างแบบมีกำหนดระยะเวลา ทำได้หรือไม่ และนายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยหรือไม่เมื่อครบกำหนดระยะเวลาการจ้าง

กฎหมายใดบ้างที่เกี่ยวข้องกับหนังสือเลิกจ้าง

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำหนังสือเลิกจ้างมี ดังต่อไปนี้

• กฎหมายการจ้างแรงงาน ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
• พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน

ความช่วยเหลือจากทนายความ

คุณสามารถเลือกที่จะปรึกษาทนายความได้ในกรณีที่คุณต้องการความช่วยเหลือ

ทนายความสามารถช่วยคุณได้โดยทำการตอบคำถามของคุณหรือให้ความช่วยเหลือในกระบวนการต่าง ๆ จะมีการเสนอตัวเลือกดังกล่าวไว้ให้คุณในตอนท้ายของเอกสาร

แก้ไขแบบฟอร์มได้อย่างไร

คุณกรอกแบบสอบถามสำหรับป้อนข้อมูลแล้วจะเห็นได้ว่าระบบของเราจะค่อย ๆ สร้างเอกสารขึ้นเองโดยอัตโนมัติตามคำตอบที่คุณกรอกเข้าไป

ในตอนสุดท้าย คุณจะได้รับเอกสารในรูปแบบ Word และ PDF คุณสามารถแก้ไขและนำเอกสารไปใช้อีกได้