สัญญาซื้อขายสินค้า

สัญญาซื้อขายสินค้าคืออะไร

สัญญาซื้อขายสินค้าหรือบันทึกข้อตกลงการซื้อขายสินค้า คือ สัญญาที่ผู้ซื้อตกลงซื้อสินค้าจากผู้ขายมาเป็นกรรมสิทธิ์ของตนเอง และชำระราคาค่าสินค้าให้แก่ผู้ขาย

โดย สินค้า เช่น

• เครื่องใช้ไฟฟ้า เช่น โทรทัศน์/ทีวี เครื่องปรับอากาศ/แอร์ ยู้เย็น
• อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ โน๊ตบุ๊ค
• ผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป เช่น อาหารแช่แข็ง เครื่องดื่ม เครื่องใช้อุปโภค ชา กาแฟ โกโก้ นม
• สินค้าในกระบวนการผลิต เช่น วัสดุ/วัตถุดิบ เครื่องมืออุปกรณ์ เครื่องจักร
• ผลผลิตทางการเกษตร เช่น สินค้าเกษตร พืช ผัก ผลไม้

สัญญาซื้อขายสินค้ามีกี่ประเภท

สัญญาซื้อขายสินค้าอาจแบ่งตามวัตถุประสงค์การนำสินค้าไปใช้ได้ ดังต่อไปนี้

• สัญญาซื้อขายสินค้าเพื่อใช้ส่วนบุคคล/ในครัวเรือน (Private Use) เช่น การซื้อเครื่องใช้ไฟฟ้ามาใช้ภายในบ้าน โทรศัพท์มือถือ/คอมพิวเตอร์ใช้ส่วนตัว
• สัญญาซื้อขายสินค้าเพื่อใช้ในทางการค้า (Commercial Use) เช่น การซื้อสินค้าเหมาส่งเพื่อจำหน่ายปลีกต่อ (Retail) เครื่องมืออุปกรณ์ประกอบธุรกิจ วัสดุ/วัตถุดิบในการผลิตสินค้า (Manufacturing)

สัญญาซื้อขายสินค้าและสัญญาซื้อขายทรัพย์สินอย่างอื่นแตกต่างกัน อย่างไร

คู่สัญญาจะตกลงกันซื้อขายสินค้าทั่วไปในสัญญาซื้อขายสินค้า (เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้า อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ วัสดุ/วัตถุดิบ เครื่องมืออุปกรณ์)

ในกรณีซื้อขายทรัพย์สินอย่างอื่น คู่สัญญาอาจเลือกใช้สัญญาที่เหมาะสมและสอดคล้องกับการซื้อขายทรัพย์สินนั้นๆ โดยเฉพาะ เช่น

• สัญญาซื้อขายยานพาหนะ (เช่น รถยนต์ รถจักรยานยนต์ เรือ)
• สัญญาจะซื้อจะขายอสังหาริมทรัพย์ (เช่น บ้าน อาคาร ที่ดิน สิ่งปลูกสร้าง)
• สัญญาซื้อขายกิจการ (เช่น เซ้งร้าน เซ้งกิจการ/ธุรกิจ ทรัพย์สินของกิจการ)
• สัญญาซื้อขายหุ้นบริษัท (เช่น ซื้อขายหุ้นของบริษัทจำกัด)

สัญญาซื้อขายสินค้าและสัญญาจ้างผลิตสินค้าแตกต่างกัน อย่างไร

แม้สัญญาทั้ง 2 ฉบับจะเป็นการได้มาซึ่งสินค้าเหมือนกัน แต่สัญญาซื้อขายสินค้าและสัญญาจ้างผลิตสินค้ามีความแตกต่างกัน ดังต่อไปนี้

• สัญญาจ้างผลิตสินค้า จะผลิตสินค้าตามแบบที่ผู้ว่าจ้างกำหนดโดยเฉพาะ (เช่น สั่งออกแบบและผลิตสินค้าขึ้นใหม่/แบบพิเศษ)
• สัญญาซื้อขายสินค้า จะซื้อขายสินค้าตามที่ผู้ขายจัดให้มีไว้สำหรับขาย เท่านั้น (เช่น อาจปรับเปลี่ยน/เลือกสินค้าได้อย่างจำกัดตามแบบที่ผู้ขายกำหนด)

ในกรณีว่าจ้างผลิตสินค้า ผู้ใช้งานอาจเลือกใช้สัญญาจ้างผลิตสินค้า

สัญญาซื้อขายสินค้าและสัญญาเช่าซื้อสินค้าแตกต่างกัน อย่างไร

แม้สัญญาทั้ง 2 ฉบับจะมีการเปลี่ยนแปลงกรรมสิทธิ์ในสินค้าเหมือนกัน แต่สัญญาซื้อขายสินค้าและสัญญาเช่าซื้อสินค้ามีความแตกต่างกัน ดังต่อไปนี้

• สัญญาเช่าซื้อสินค้า ผู้เช่าซื้อจะเช่าสินค้าจากเจ้าของสินค้าตามระยะเวลาและค่าเช่าที่กำหนด สินค้าจะตกเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้เช่าซื้อเมื่อครบระยะเวลา
• สัญญาซื้อขายสินค้า คู่สัญญาจะซื้อขายสินค้ากันเด็ดขาด โดยไม่มีการเช่าใดๆ

ในกรณีการเช่าซื้อสินค้า ผู้ใช้งานอาจเลือกใช้สัญญาเช่าซื้อสินค้า

จำเป็นต้องทำสัญญาซื้อขายสินค้า หรือไม่

จำเป็น คู่สัญญาควรจัดทำสัญญาซื้อขายสินค้า เนื่องจากกฎหมายกำหนดให้การซื้อขายสินค้าที่มีมูลค่าเกินกว่า 20,000 บาท จะต้องมีอย่างใดอย่างหนึ่ง ดังต่อไปนี้ จึงจะสามารถฟ้องร้องบังคับคดีได้ในกรณีผิดสัญญา (เช่น ไม่ยอมชำระเงิน ไม่ยอมส่งมอบสินค้า)

• มีหลักฐานเป็นหนังสือและลงลายมือชื่อคู่สัญญา (เช่น สัญญาซื้อขายสินค้า)
• วางมัดจำไว้
• ชำระหนี้ไว้บางส่วน

สัญญาซื้อขายสินค้าเกี่ยวข้องกับใครบ้าง

บุคคลที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำสัญญาซื้อขายสินค้า ได้แก่

• ผู้ขาย (เช่น ร้านค้า ธุรกิจที่ขาย/จำหน่ายสินค้า) ตัวแทนผู้มีอำนาจของผู้ขาย (เช่น กรรมการ หุ้นส่วนผู้จัดการ) หรือตัวแทนที่ได้รับมอบหมาย (เช่น ผู้จัดการฝ่ายขาย) ซึ่งเป็นผู้ลงนามในสัญญาและผูกพันในฐานะผู้ขาย
• ผู้ซื้อ (เช่น ผู้ที่ต้องการสินค้า ผู้บริโภค) ตัวแทนผู้มีอำนาจของผู้ซื้อ (เช่น กรรมการ หุ้นส่วนผู้จัดการ) หรือตัวแทนที่ได้รับมอบหมาย (เช่น ผู้จัดการฝ่ายจัดซื้อ) ซึ่งเป็นผู้ลงนามในสัญญาและผูกพันในฐานะผู้ซื้อ
• นายหน้า (ถ้ามี) ในกรณีผู้ขายแต่งตั้ง/ว่าจ้างนายหน้าในการขายสินค้า หรือผู้ซื้อแต่งตั้ง/ว่าจ้างนายหน้าในการจัดหา/จัดซื้อสินค้า

ในกรณีแต่งตั้ง/ว่าจ้างนายหน้าเพื่อขายสินค้าหรือเพื่อจัดหา/จัดซื้อสินค้า คู่สัญญาอาจจัดทำสัญญานายหน้ากับนายหน้าที่ตนแต่งตั้ง/ว่าจ้างนั้น

จะต้องทำอย่างไรต่อหลังจากที่ลงนามในสัญญาซื้อขายสินค้าแล้ว

คู่สัญญาควรจัดทำสัญญาซื้อขายสินค้าเป็นลายลักษณ์อักษร และให้คู่สัญญาหรือตัวแทน รวมถึงพยาน (ถ้ามี) ลงนามในสัญญาให้เรียบร้อย

เมื่อจัดทำและลงนามในสัญญาแล้ว คู่สัญญาอาจพิจารณาดำเนินการ ดังต่อไปนี้

• จัดทำคู่ฉบับของสัญญาอย่างน้อย 2 ฉบับ เพื่อให้แต่ละฝ่ายเก็บไว้ใช้อ้างอิง
• ขอเอกสารแสดงตัวตนของคู่สัญญาอีกฝ่ายหนึ่งที่ลงนามรับรองสำเนาถูกต้องมาเก็บไว้ประกอบสัญญา เช่น บัตรประจำตัวประชาชน หนังสือเดินทาง หนังสือรับรองและบัตรประจำตัวประชาชนของผู้มีอำนาจกระทำการแทนนิติบุคคล (กรณีนิติบุคคล) รวมถึง หนังสือมอบอำนาจ ในกรณีที่มีการมอบอำนาจ
• แนบเอกสารที่เกี่ยวข้องกับสัญญาซื้อขายสินค้า (ถ้ามี)
• ดำเนินการส่งมอบ ตรวจรับ/รับมอบสินค้าตามระยะเวลาและเงื่อนไขที่กำหนดในสัญญา

ผู้ขายควรจัดทำใบส่งของ/ใบส่งสินค้าให้ผู้ซื้อลงนามรับมอบในการตรวจรับสินค้า เพื่อเป็นหลักฐานการส่งมอบและบันทึกความเรียบร้อย/ความชำรุดบกพร่อง (ถ้ามี) ของสินค้าที่ส่งมอบ-รับมอบ

จะต้องแนบหลักฐานหรือเอกสารประกอบสัญญาซื้อขายสินค้าด้วย หรือไม่

คู่สัญญาอาจพิจารณาแนบเอกสารที่เกี่ยวข้องกับสัญญาซื้อขายสินค้า (ถ้ามี) เพื่อความชัดเจนและความเข้าใจที่ตรงกันของคู่สัญญา เช่น

• สินค้า (เช่น รูปภาพ แบบ แค็ตตาล็อก คุณสมบัติของสินค้า รายการและจำนวนสินค้า ใบอนุญาตผลิต/นำเข้าสินค้า)
• ราคาสินค้า (เช่น ใบเสนอราคา ใบสั่งซื้อสินค้า ตารางราคาสินค้าและกำหนดระยะเวลาชำระเงิน)

สัญญาซื้อขายสินค้าจำเป็นจะต้องจดทะเบียนกับหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง หรือไม่

ไม่จำเป็น คู่สัญญาไม่จำเป็นจะต้องดำเนินการจดทะเบียนกับหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องใดๆ ในการจัดทำสัญญาซื้อขายสินค้า

สัญญาซื้อขายสินค้าจำเป็นจะต้องมีพยานลงนามด้วย หรือไม่

ไม่จำเป็น กฎหมายไม่ได้กำหนดให้สัญญาซื้อขายสินค้าจำเป็นจะต้องมีพยานลงนามด้วย

อย่างไรก็ดี คู่สัญญาอาจพิจารณาจัดให้มีพยานลงนามในสัญญาซื้อขายสินค้าตามที่เห็นสมควรด้วยก็ได้ ในกรณีเช่นนี้ พยานควรเป็นบุคคลผู้มีความสามารถในการทำนิติกรรมอย่างสมบูรณ์ (เช่น ผู้บรรลุนิติภาวะ อายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ ไม่เป็นบุคคลวิกลจริตหรือบุคคลซึ่งศาลสั่งให้เป็นผู้เสมือนไร้ความสามารถ ไม่เป็นผู้ทุพพลภาพ) และไม่ใช่บุคคลที่มีหน้าที่/ภาระผูกพันตามสัญญาซื้อขายสินค้า (เช่น คู่สัญญา)

มีค่าใช้จ่ายใดบ้างที่เกี่ยวข้องในการจัดทำสัญญาซื้อขายสินค้า

คู่สัญญาอาจมีค่าใช้จ่ายที่ต้องพิจารณาจัดเตรียมในการจัดทำสัญญาซื้อขายสินค้า ดังต่อไปนี้

• ภาษีมูลค่าเพิ่ม (Value Added Tax: VAT) ผู้ขายสินค้าอาจมีหน้าที่ต้องยื่นแบบและนำส่งภาษีมูลค่าเพิ่มตามที่กฎหมายกำหนด เว้นแต่ ในกรณีที่ได้รับการยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่ม (เช่น กิจการขนาดย่อมที่มีฐานภาษีไม่เกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี สินค้าเกษตร/ปุ๋ย หนังสือ สินค้าอื่นๆ ที่ได้รับยกเว้น)

ทำอย่างไรให้มั่นใจได้ว่าผู้ซื้อและผู้ขายจะไม่ผิดสัญญาซื้อขายสินค้า

คู่สัญญาอาจตกลงกันให้ผู้ซื้อ/ผู้ขายหรือทั้ง 2 ฝ่าย วางหลักประกันการปฏิบัติตามสัญญาไว้ให้แก่คู่สัญญาอีกฝ่ายหนึ่ง เพื่อเป็นหลักประกันว่าจะปฏิบัติหน้าที่ของตนตามที่กำหนดไว้ในสัญญาอย่างเคร่งครัด และในกรณีที่ปฏิบัติผิดสัญญา (เช่น ไม่ยอมชำระเงิน ไม่ยอมรับมอบ/ส่งมอบสินค้า) คู่สัญญาฝ่ายที่ยึดถือหลักประกันไว้อาจริบ/บังคับเอาหลักประกันตามความเสียหายได้ทันที

โดยที่ หลักประกัน เช่น

• เงินสด/เงินมัดจำ
• หนังสือค้ำประกันโดยบุคคลภายนอก/ธนาคาร
• อื่นๆ เช่น ทรัพย์สินมีค่า

ข้อสำคัญ: คู่สัญญาต้องวางหลักประกันไว้ต่อกัน ณ วันที่ทำสัญญา เท่านั้น

ต้องระบุข้อมูลสำคัญใดบ้างลงในสัญญาซื้อขายสินค้า

คู่สัญญาควรระบุรายละเอียดและข้อความสำคัญในสัญญาซื้อขายสินค้า ดังต่อไปนี้

• คู่สัญญา เช่น ชื่อ ที่อยู่ เพื่อการอ้างอิงที่ถูกต้อง
• สินค้า เช่น คุณสมบัติ/คุณลักษณะเฉพาะ จำนวน ปริมาณ คุณภาพ มาตรฐาน แหล่งผลิต ปริมาณขั้นต่ำ (Minimum Order Quantity)
• ค่าตอบแทน เช่น ราคาสินค้า ภาษี เงื่อนไข/วิธีการ/กำหนดระยะเวลาชำระเงิน มัดจำ (ถ้ามี)
• การส่งมอบและขนส่งสินค้า เช่น สถานที่ส่งมอบ กำหนดส่งมอบ การขนส่ง/ค่าขนส่ง
• การบริการหลังการขาย เช่น การสนับสนุน/อบรมการใช้งาน (Product Support/Training) การรับประกันสินค้า (Warranty) การคืนเงิน (Refund) การเปลี่ยนสินค้า (Replacement)
• ข้อตกลงอื่นๆ (ถ้ามี) เช่น หลักประกันการปฏิบัติตามสัญญา

กฎหมายใดบ้างที่เกี่ยวข้องกับสัญญาซื้อขายสินค้า

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำสัญญาซื้อขายสินค้ามี ดังต่อไปนี้

• กฎหมายการซื้อขาย ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
• ภาษีมูลค่าเพิ่ม ประมวลรัษฎากร

ความช่วยเหลือจากทนายความ

คุณสามารถเลือกที่จะปรึกษาทนายความได้ในกรณีที่คุณต้องการความช่วยเหลือ

ทนายความสามารถช่วยคุณได้โดยทำการตอบคำถามของคุณหรือให้ความช่วยเหลือในกระบวนการต่าง ๆ จะมีการเสนอตัวเลือกดังกล่าวไว้ให้คุณในตอนท้ายของเอกสาร

แก้ไขแบบฟอร์มได้อย่างไร

คุณกรอกแบบสอบถามสำหรับป้อนข้อมูลแล้วจะเห็นได้ว่าระบบของเราจะค่อย ๆ สร้างเอกสารขึ้นเองโดยอัตโนมัติตามคำตอบที่คุณกรอกเข้าไป

ในตอนสุดท้าย คุณจะได้รับเอกสารในรูปแบบ Word และ PDF คุณสามารถแก้ไขและนำเอกสารไปใช้อีกได้