Zawieszenie umowy z powodu siły wyższej

Powiadomienie o zawieszeniu umowy z powodu siły wyższej jest dokumentem, w którym strona umowy (np. zleceniobiorca, usługodawca) informuje drugą stronę umowy (np. zleceniodawcę, klienta) o tym, że czasowo nie jest w stanie kontynuować przedmiotu umowy (np. realizacji zlecenia, dzieła, usługi), z powodu wystąpienia siły wyższej.

Umowy stron często zawierają klauzule, dotyczące sytuacji wystąpienia siły wyższej, informujące, czy w takiej sytuacji umowa jest kontynuowana czy też jej realizacja ulega zawieszeniu. Jeśli w umowie strony nie przewidziały takiego zapisu, stosuje się przepisy ogólne, co zostanie omówione poniżej.

Co to jest siła wyższa?

Siła wyższa jest zdarzeniem o charakterze przypadkowym lub naturalnym (żywiołowym), nie do uniknięcia, takim, nad którym człowiek nie panuje. Przyjmuje się, że siła wyższa to sytuacja nadzwyczajna, przemożna (co oznacza, że nie można się jej przeciwstawić, gdy się pojawi) oraz jest niemożliwa do przewidzenia - nastąpi mimo zachowania należytej staranności przez strony.

Należą do niej:

• katastrofalne działania przyrody (np. niezwykłe mrozy, powodzie),
• akty władzy ustawodawczej i wykonawczej (np. wywłaszczenie, zakaz opuszczania domów w wyniku zarządzenia stanu epidemii),
• zaburzenia życia zbiorowego (np. zamieszki uliczne, wojna, zamieszki, światowa epidemia sanitarna).

Każdą sytuację należy rozpatrywać indywidualnie. Jeśli strona umowy, mimo trwania stanu siły wyższej, może realizować umowę, gdyż np. przedmiot umowy to pisanie wzorów dokumentów prawnych, to nie będzie ona mogła wówczas powoływać się, że wystąpiła siła wyższa usprawiedliwiająca niewykonanie umowy w terminie.

1. Czas trwania siły wyższej:

Zasadniczo, siłę wyższą uznaje się za tymczasową, co powoduje jedynie zawieszenie umowy. W takim przypadku strona, która posługuje się tą konstrukcją prawną, musi wznowić wykonywanie swoich zobowiązań po ustaniu przeszkody, spowodowanej siłą wyższą.

Rozwiązanie umowy spowodowanej nastaniem siły wyższej, w braku klauzul umownych, jest możliwe jedynie za obopólną zgodą stron albo ingerencją sądu. Strona nie może zwolnić się z wykonania umowy poprzez złożenie jednostronnego oświadczenia, chyba że co inne wynika z postanowień umowy.

2. Konsekwencje niewykonania umowy w terminie:

Co od zasady, osoba, która nie spełni świadczenia w umówionym terminie (np. realizacji umowy) jest zobowiązana naprawić szkodę drugiej osobie, za to, że nie wywiązała się z umowy. Odpowiedzialność za powstałą szkodę może być jednak uchylona np. w razie wystąpienia siły wyższej. Powiadomienie drugiej osoby niemożności spełnienia świadczenia w terminie, z powodu zaistnienia działania siły wyższej powoduje, że dłużnik (osoba obowiązana do wykonania umowy) uwalnia się od ewentualnej odpowiedzialności odszkodowawczej za szkodę, która powstała(nie) w wyniku niewykonania umowy w terminie ustalonym w umowie.

Strona, która miała wykonać umowę, doznawszy nagłych, nieprzewidzianych zdarzeń, niezależnych od niej (tzw. siły wyższej) nie będzie więc mogła zrealizować zlecenia/dzieła na czas. W konsekwencji, jest też zwolniona z obowiązku naprawienia szkody za brak prawidłowo zrealizowanej umowy.

Jak korzystać z dokumentu?

Strona, która doznała takiej przeszkody musi uzasadnić merytorycznie zaistnienie siły wyższej, tj. wyjaśnić, dlaczego nie jest możliwe kontynuowanie lub wykonanie umowy w terminie. W przypadku sporu, czy sytuację można uznać za siłę wyższą, to sąd rozstrzygnie, czy w świetle konkretnych okoliczności sprawy, strona doznała siły wyższej czy nie. W konsekwencji, czy jest zwolniona z obowiązku naprawienia szkody. Jeśli sąd stwierdzi, że siła wyższa rzeczywiście nastąpiła, druga strona nie może z tytułu niewykonania umowy wysuwać względem zobowiązanego do jej wykonania roszczeń odszkodowawczych.

Dokument zawiera:

• oznaczenie stron umowy;
• oznaczenie umowy, która nie może być realizowana z powodu działania siły wyższej;
• opis siły wyższej;
• (jeśli dotyczy) przybliżony czas trwania siły wyższej;
• podpis strony.

Powiadomienie o zawieszeniu umowy z powodu działania siły wyższej należy wysłać za pośrednictwem poczty tradycyjnej, poczty elektronicznej (e-mailem) bądź wręczyć osobiście (w zależności od przyjętej formy kontaktu między stronami). Jeśli powiadomienie będzie wysłane pocztą tradycyjną, należy je wydrukować i odręcznie podpisać długopisem.

Podstawa prawna:

Ewentualność uwolnienia się od obowiązku naprawienia szkody z powodu niewykonania umowy w terminie, w wyniku okoliczności, za które strona nie ponosi odpowiedzialności, reguluje art. 471 Kodeksu Cywilnego.

Jak edytować wzór?

Wypełnij formularz. Dokument jest redagowany na Twoich oczach w miarę podawania odpowiedzi.

Po zakończeniu, otrzymujesz go w formacie Word i PDF. Możesz go edytować i wykorzystać ponownie.