Pozew o alimenty od byłego małżonka

Pozew o alimenty od byłego małżonka to pismo, które wnosi do sądu jeden z byłych małżonków, który(a) nie ma wystarczających środków do życia. Osoba wnosząca pozew (dalej: "Powód") żąda w pozwie zasądzenia przez sąd alimentów od byłego małżonka, w celu pomocy w utrzymaniu Powoda.

Alimenty to obligatoryjne świadczenia (zwykle w formie pieniężnej) na rzecz innej osoby prywatnej, wynikające z pokrewieństwa, małżeństwa lub powinowactwa, często zasądzane wyrokiem sądowym. Niniejszy dokument nie jest dostosowany dla innych osób, niż byli małżonkowie. Dziecko, występujące z pozwem o alimenty od jednego z rodziców, powinno posłużyć się przystosowanym do tego celu pozwem o alimenty na dzieci. Osoba, domagająca się alimentów od krewnego (m.in. od dzieci, wnuków, dziadków, rodzeństwa itd.) powinna posłużyć się pozwem o alimenty od krewnych. Innym sposobem na przyznanie alimentów jest pozasądowe rozstrzygnięcie sporu m.in. w formie mediacji lub zawarcia ugody alimentacyjnej. Jeśli obowiązek alimentacyjny jest już zasądzony wyrokiem sądu, a osoba zobowiązana nie zapłaciła co najmniej trzech rat alimentów albo równowartości 3 rat alimentów, można wnieść zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa niealimentacji na policję lub do prokuratury.

Czy wiesz, że...

Warto również podkreślić, że nie ma możliwości wnoszenia pozwu o alimenty od małżonka, z którym nadal pozostaje się w małżeństwie. Jeśli jednak jeden z małżonków nie przyczynia się do zaspokajania potrzeb rodziny, można wnieść wniosek do sądu o wypłacanie przez pracodawcę części wynagrodzenia drugiego małżonka do rąk małżonka potrzebującego bądź pozew o zaspokajanie potrzeb rodziny.

Osoba uprawniona do alimentów (dalej: Powód)

Zasadniczo, uprawnionymi do alimentów są osoby, które znajdują się w niedostatku i z tego powodu potrzebują pomocy, a druga osoba ma zarobkowe i majątkowe możliwości, aby taką pomoc udzielić. Szczególny obowiązek spoczywa na rodzicach względem dzieci (wówczas należy posłużyć się pozewem o alimenty na dzieci) oraz byłym małżonku (niniejszy pozew). Dalsi krewni będą zobowiązani dopiero w drugiej kolejności, jeśli ani rodzice, ani małżonek, ani usamodzielnione dzieci lub wnuki nie mogą wspomóc finansowo osoby, znajdującej się w niedostatku (pozew o alimenty od krewnego).

Osoba zobowiązana do alimentów (dalej: Pozwany)

Co do zasady, zobowiązanymi do łożenia na utrzymanie są krewni w linii prostej, byli małżonkowie oraz rodzeństwo, w następującej kolejności:

• usamodzielnione dzieci i wnuki wobec swoich rodziców (pozew o alimenty od krewnego);
• były mąż lub była żona, jeśli znajde się w niedostatku, a drugi były małżonek ma możliwości zarobkowe lub majątkowe. Wyjątek stanowi rozwód z orzeczeniem o wyłącznej winie małżonka, wówczas może on być zobowiązany przez sąd do płacenia alimentów nawet gdy były małżonek nie znalazł się w niedostatku, ale nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać (niniejszy pozew);
• matka i ojciec wobec swojego dziecka - do momentu gdy nie ma ono możliwości zarobkowych oraz nie ma jeszcze żony lub męża ani własnych pełnoletnich dzieci, mających możliwości zarobkowe (pozew o alimenty na dziecko);
• dziadek i babcia wobec osoby bezdzietnej lub której dzieci lub rodzice już nie żyją albo nie mają zdolności zarobkowych (pozew o alimenty od krewnego);
• rodzeństwo i rodzeństwo przyrodnie (jeśli osoba nie ma dzieci, rodziców i dziadków albo nie są oni w stanie utrzymywać uprawnionego), jeśli płacenie alimentów nie wiąże się z nadmiernym uszczerbkiem dla niego lub jego rodziny (pozew o alimenty od krewnego).
  
  

Wysokość alimentów

Wysokość alimentów zależy od możliwości zarobkowych osoby zobowiązanej do zapłaty alimentów, a także od uzasadnionych potrzeb osoby, której alimenty się należą. Są to pieniądze, które pomogą w utrzymaniu osoby uprawnionej do alimentów. Wysokość alimentów należy ustalić na podstawie rachunków z przeciętnych wydatków miesięcznych (na mieszkanie, wyżywienie, ubranie, środki higieny, wydatki na transport, ubezpieczenie, koszty rozrywki np. wyjście na basen, do kina, teatru itd.), ale również wydatków jednorazowych rocznych, jak wycieczki wakacyjne, wizyty lekarskie itd. Te wszystkie wydatki należy przedstawić w skali miesięcznej.

Niezaspokojone potrzeby do 3 lat wstecz: Alimenty są zasądzone przede wszystkim na bieżące utrzymanie osoby uprawnionej (Powoda). Wyjątkowo można domagać się zasądzenia świadczeń za okres ubiegły, najwyżej 3 lata przed wniesieniem pozwu o zasądzenie alimentów, jeśli Powód nadal opłaca potrzeby lub pożyczki za okres ubiegły np. zaciągnięcie kredytu w celu zapłaty rachunków, faktur, leczenia, rehabilitacji, kosztów utrzymania itd. Innymi słowy, okres 3 lat nie oznacza, że alimenty można wyliczyć za cały okres 3 lat wstecz, od wniesienia pozwu. Poza tym wcześniejsze niezaspokojone potrzeby, z dawniejszego okresu niż 3 lata, uważa się za wygasłe.

Darmowa pomoc prawna

W każdym mieście, zwykle w budynku urzędu miasta lub gminy, adwokaci lub radcowie prawni udzielają nieodpłatnej pomocy prawnej dla osób, które nie mają środków do życia, kobiet w ciąży, osób w podeszłym wieku, osób posiadających ważną Kartę Dużej Rodziny, małoletnich osób do 26 roku życia.

Jak korzystać z dokumentu?

Wniesienie pozwu do sądu powinno być poprzedzone próbą ugodowego załatwienia sporu z drugą stroną konfliktu - byłym małżonkiem. Najczęstszym sposobem spełnienia tego wymogu jest skorzystanie z zawezwania do próby ugodowej, które wysyła się do sądu. Próba ugodowa jest przeprowadzana przy udziale sędziego i poprzedza rozprawę sądową. Innym sposobem pozasądowego rozstrzygnięcia sporu, w tym o alimenty, jest mediacja lub zawarcie ugody alimentacyjnej.

Pozew zawiera:

• wskazanie sądu;
• wskazanie stron postępowania;
• wniosek o zasądzenie alimentów od Pozwanego;
• wniosek o zabezpieczenie alimentów (obowiązek płacenia okresowych świadczeń od Pozwanego, jeszcze w trakcie postępowania sądowego);
• pozostałe niezbędne wnioski;
• wyliczenie alimentów;
• informację o dochodach Stron;
• podpis Powoda;
• załączniki.

Do pozwu należy dołączyć następujące załączniki (każdy w dwóch egzemplarzach):

• drugi egzemplarz tego samego pozwu (tzw. "odpis pozwu") wraz ze wszystkimi załącznikami, który sąd przekaże drugiej stronie;
• wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, czyli dowód tego, że strona starała się rozstrzygnąć spór polubownie;
• wyrok rozwodowy;
• rachunki i inne dowody płatności, faktury za przeciętne wydatki miesięczne;
• wykaz dochodów Powoda;
• (ewentualnie) oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania oraz deklarację podatkową (jeśli Powód wnosi o przyznanie mu adwokata lub radcy prawnego z urzędu).

Powód powinien wydrukować pozew w dwóch egzemplarzach, a następnie obydwa podpisać odręcznie i wysłać do sądu, listem poleconym z potwierdzeniem odbioru. Pozew wysyła się według wyboru Powoda, albo do sądu rejonowego w mieście zamieszkania Pozwanego albo, jeśli Powód tak woli, do sądu rejonowego w swoim mieście zamieszkania (art. 32 w zw. z art. 31 par. 1 w zb. z art. 27 par. 1 i nast. KPC). Pozew w zakresie roszczeń alimentacyjnych jest zwolniony z opłaty sądowej od pozwu (art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Jeden z egzemplarzy pozwu sąd przekaże Pozwanemu. Sąd może stwierdzić braki w pozwie. Wówczas wezwie Powoda do jego uzupełnienia w przewidzianym terminie. Brak uzupełnienia braków oznacza, że sąd nie będzie dalej zajmował się sprawą, gdyż pozew ulegnie odrzuceniu. Jeśli sąd stwierdzi, że pozew jest kompletny, nada bieg sprawie, wezwie strony i świadków na rozprawę, wysłucha wszystkich, przeprowadzi pozostałe dowody, a następnie wyda wyrok. Może uznać, że Powód ma rację, wówczas zasądza od Pozwanego kwotę alimentów (nie zawsze będzie to kwota wskazana w pozwie). Sąd może również uznać, że Powodowi nie należą się alimenty. Wówczas oddala pozew, a Powodowi przysługuje możliwość wniesienia apelacji od wyroku, o czym sąd go pouczy.

Uchylanie się od płacenia zasądzonych alimentów:

Gdy sąd przyzna uprawnionemu alimenty, a Pozwany nie reguluje ich, albo reguluje rzadko i nieregularnie, można zwrócić się do komornika o przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego. Jeśli egzekucja okaże się bezskuteczna, a więc nie udało się uzyskać alimentów za co najmniej 2 raty alimentów, Powód może wnieść w urzędzie miasta wniosek o przyznanie mu świadczeń z funduszu alimentacyjnego (dotyczy tylko dzieci do 18 roku życia lub studentów do 25 roku życia).

Czy wiesz, że...

Jeśli Pozwany zalega z płatnością co najmniej 3 rat alimentów, można wnieść zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa uchylania się od obowiązku alimentacyjnego.

Podstawa prawna:

Obowiązek alimentacyjny wobec byłych małżonków wynika z art. 60 par. 1 w zw. z art. 130 ustawy Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy. Uprawniony może wystąpić z pozwem o zasądzenie alimentów, na podstawie art. 189 ustawy Kodeks Postępowania Cywilnego.

Właściwość przemienna sądu w sprawach o dochodzenie alimentów wynika z art. 32 w zw. z art. 31 par. 1 w zb. z art. 27 par. 1 i nast. ustawy Kodeks Postępowania Cywilnego.

Zwolnienie od kosztów sądowych w sprawach o dochodzenie roszczeń alimentacyjnych wynika z art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Jak edytować wzór?

Wypełnij formularz. Dokument jest redagowany na Twoich oczach w miarę podawania odpowiedzi.

Po zakończeniu, otrzymujesz go w formacie Word i PDF. Możesz go edytować i wykorzystać ponownie.