Borç Sözleşmesi

Borç sözleşmesi nedir?

Borç sözleşmesi, bireyler veya şirket, dernek, vakıf gibi organizasyonlar tarafından birine borç para vermek ya da birinden borç almak istendiğinde, borç ilişkisinin şartlarını belirleyen bir belge oluşturmak için kullanılan bir tür sözleşmedir. Bu sözleşme ile borç veren, belirlenmiş bir para ile borçluya bir miktar borç vermeyi taahhüt eder. Borçlu ise, sağlanan para miktarını geri ödemeyi taahhüt eder.

Bu sözleşme borç veren alacaklı ile borçlunun haklarını korumaya yardımcı olur.

Hangi durumlarda borç sözleşmesi kullanılabilir?

Borç sözleşmesi hayatın pek çok alanında karşımıza çıkar. Örneğin bir kişinin arkadaşından borç para istemesi veya eniştesinden borç para istemesi gibi durumlarda borç sözleşmesi kullanılabileceği gibi; bir kişinin bir başka şirketten gerçekleştireceği yatırım için borç para istemesi halinde de kullanılabilir.

Borç sözleşmesini yazılı olarak yapmak zorunlu mudur?

Hayır, yazılı bir borç sözleşmesi yapma zorunluluğu bulunmamaktadır. Bununla birlikte, uyuşmazlık çıkması durumunda borç veren alacaklı ve borçlu arasındaki gerek mali gerekse geri ödeme planına göre anlaşmaya varılan şartların ispatı için yazılı bir sözleşmenin bulunması önemlidir.

Borç sözleşmesinde hangi unsurlar yer almalıdır?

Bu sözleşmede aşağıdaki konularda düzenleme yapılmalıdır:

Borçlu: Bu sözleşme ile kendisine borç olarak para verilen kişi borçludur. Bu borçluya ilişkin ad-soyad, ticari unvan, adres gibi bilgilerin sözleşmeye eklenmesi gerekir. Eğer borçlu organizasyonsa, borçlu adına sözleşmeyi imzalayacak yetkili kişinin belirtilmesi gerekir. Yetkili kişi genellikle organizasyonun üst düzey müdür veya yöneticilerinden biridir. Bu kişinin kim olduğu organizasyonun imza sirkülerinden tespit edilebilir.

Borç veren alacaklı: Bu sözleşme ile borçluya, borç olarak para veren kişi alacaklıdır. Bu alacaklıya ilişkin ad-soyad, ticari unvan, adres gibi bilgilerin sözleşmeye eklenmesi gerekir. Eğer alacaklı organizasyonsa, borçlu adına sözleşmeyi imzalayacak yetkili kişinin belirtilmesi gerekir. Yetkili kişi genellikle organizasyonun üst düzey müdür veya yöneticilerinden biridir. Bu kişinin kim olduğu organizasyonun imza sirkülerinden tespit edilebilir.

Borç miktarı: Borç sözleşmesinin en önemli unsurlarından biri, verilen borcun miktarıdır. Bu borç miktarının açıkça yazılması gerekir.

Borcun geri ödenmesi: Borcun, borçlu tarafından alacaklıya nasıl geri ödeneceğine dair bilgi ve detaylar sözleşmede yer almalıdır.

Yukarıda yer verilenler haricinde, sözleşmeye anapara faizi, temerrüt faizi, borçlu adına kefil (borçlu borcunu ödemediği takdirde bu borcu ödeyecek kişi) gerekip gerekmediği gibi daha detaylı bilgiler eklenerek daha kişisel bir belge elde edilebilir.

• Anapara faizi ile kastedilen, alacaklı, borçluya vermiş olduğu paradan kararlaştırılan geri ödeme tarihine kadar yararlanamayacağı için borçlu tarafından alacaklıya ödenen faiz miktarıdır. Bu anapara faizinin ödenmesi için borçlunun geri ödemede gecikmesine gerek yoktur.
• Temerrüt faizi ise borçlunun parayı kararlaştırılan zamanda geri ödememesi halinde ödeyeceği faiz oranıdır. Bir başka deyişle, gecikme faizidir.
• Kefil ise, borçlu eğer alacaklıdan aldığı parayı zamanında geri ödemezse bu borcu ödemeyi taahhüt eden kişidir. Böylece kefalet ile, alacaklının yasal yollara başvurmaya gerek kalmaksızın parayı borçlunun yanı sıra kefil olan kişiden de isteyebilmesine olanak sağlayan bir durum yaratılmış olur.

Borç sözleşmesi ile hangi konularda borç oluşturulamaz?

Kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı veya konusu imkânsız olan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür.

Dolayısıyla örneğin bir borçlunun, hayatının geri kalanında alacaklının her istediğini yapacağına dair veya alacaklının yasa dışı üretimini yaptığı alkollü içkilerin dağıtımını yaparak borcu geri ödeyeceğine dair sözleşme yapılamaz.

Borç sözleşmesini kimler imzalayabilir?

Alacaklı ve borçlu için özel şartlar öngörülmemiştir.

Bununla beraber, borçlu olan taraf gerçekleştirdiği eylemlerin anlamını ve sonuçlarını kavrama yeteneğine sahipse, yani küçük bir çocuk değilse veya akıl hastalığı yoksa, bununla beraber 18 yaşından küçükse veya hukuken bir mahkeme kararı ile kısıtlanmış ise, ancak velisinin veya vasisinin rızası bulunmak şartıyla bu sözleşmeyi imzalayabilir. Örneğin 15 yaşında bir lise öğrencisi, eylemlerinin sonuçlarını anlama olgunluğuna sahiptir. Öte yandan bu sözleşmeyi imzalamak için velisinin (annesinin/ babasının) iznine ihtiyaç duyar.

Borç sözleşmesi hazırlandıktan sonra neler yapılmalıdır?

Borç sözleşmesi doldurulup dikkatlice okunduktan sonra hazırlanan borç sözleşmesinin borç veren alacaklı ve borçlu sayısınca çıktısı alınmalı ve imzalandıktan sonra nüshalardan biri borçlu diğeri ise borç veren alacaklı tarafından saklanmalıdır.

Son olarak sözleşmeye ilişkin damga vergisi, vergi daireleri, bankalar veya interaktif vergi dairesi (internet) aracılığıyla ödenmelidir.

Borç sözleşmesine hangi belgeler eklenebilir?

Borca konu para miktarının alacaklı tarafından borçluya gönderildiğini gösterir banka dekontları istenmesi halinde bu sözleşmeye eklenebilir. Ayrıca eğer borçlu veya borç veren alacaklıdan biri organizasyonsa, yetkili kişisini gösteren imza sirkülerini sözleşmeye ek yapabilir.

Borç sözleşmesinin noterde onaylanması gerekmekte midir?

Hayır, borç sözleşmesinin noterde onaylatılma zorunluluğu yoktur. Borç veren ve borçlu istiyorsa noter harcı ödeyerek sözleşmeyi noterde onaylatabilir.

Sözleşmenin noterde onaylatılması, alacaklı veya borçlunun gelecekte bu sözleşmenin kendisi tarafından imzalanmadığını iddia etmesini önler. Çünkü noter onayı, söz konusu imzanın, imza atana ait olduğunu noterin onaylamasına dair bir işlemdir. Dolayısıyla noter aracılığıyla alacaklı veya borçlunun sözleşmeyi kendilerinin imzalandığı ispatlanmış olur.

İkinci olarak ise sözleşmenin noterde onaylatılması; alacaklı veya borçlunun gelecekte aslında sözleşmeyi imzalamak istemediğini iddia etmesini önlemeye yardımcıdır. Çünkü gerçekte sözleşmeyi imzalamak istemeyen bir kişinin bunu en geç noterin huzurunda onaylama işlemi yapılırken notere bildirmesi beklenir. Böylece noter onayı, sözleşmenin şekline, imzalara ve yapılışına ilişkin çıkabilecek uyuşmazlıkları önlemiş olur.

Borç sözleşmesinin sicilde tescil edilme zorunluluğu var mıdır?

Bu borç sözleşmesine konu alacak bir gayrimenkul (taşınmaz) ile teminat altına alınmak isteniyor ise; taşınmaz ipoteği yapılabilir. Ancak, taşınmaz ipoteğinin geçerli olabilmesi için; tapu nezdinde resmi şekilde yapılacak bir ipotek sözleşmesi ayrıca imzalanmalı ve taşınmaz ipoteği tapuya tescil edilmelidir.

Borç sözleşmesi imzalandıktan sonra hangi masraflar ödenmelidir?

Bu borç sözleşmesine ilişkin damga vergisi, vergi daireleri, bankalar veya interaktif vergi dairesi (internet) aracılığıyla ödenmelidir.

Borç sözleşmesinin yasal dayanağı nedir?

Türk Borçlar Kanunu'nun 379. - 392. maddeleri arasında Ödünç Sözleşmeleri başlığı altında düzenlenmiştir.

Sözleşmenin kurulması, değiştirilmesi ve sona ermesi hakkındaki Türk Borçlar Kanunu genel hükümleri ayrıca uygulanabilir.

Örnek nasıl değiştirilir?

Bir form dolduruyorsunuz. Siz formdaki soruları yanıtladıkça, belge gözlerinizin önünde düzenleniyor.

Her şey tamamlandığında, belge size Word ve PDF formatlarında gönderilir. Belgeyi değiştirebilir ve yeniden kullanabilirsiniz.