Ayıplı Malın Değişimi/Onarımı/İadesi İçin İhtarname

Ayıplı malın değişimi/onarımı/iadesi için ihtarname nedir?

Ayıplı malın değişimi/onarımı/iadesi için ihtarname, satın alınan ürünün/ eşyanın eksikliklerini, hatalarını ya da neden beklentiyi karşılamadığını satıcıya bildirmek ve hangi hakkın kullanılacağını satıcıya iletmek amacıyla kullanılan ihtarnameye denilmektedir.

Ayıplı mal nedir?

Ayıplı mal; etiketinde, ambalajında, reklamında bildirilenlere uyulmayan, standardında veya teknik düzenlemesinde hata ve eksik olan; tüketicinin beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran, her türlü maddi, ekonomik ve hukuki eksiklikleri içeren maldır.

Kanun'un 8. maddesine göre, aşağıda sayılan durumdaki mallar ayıplı kabul edilmiştir:

• Tüketici ile satıcının kararlaştırmış olduğu modele uygun olmayan,
• Objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımayan,
• Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve ilanlarında yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasını taşımayan,
• Satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olan,
• Muadili olan malların kullanım amacını karşılamayan,
• Tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren

mallar ayıplı maldır.

Ayıplı mal söz konusu olduğunda alıcı hangi haklara sahiptir?

Satın alınan malın ayıplı olması halinde kanun tarafından tüketiciye tanınmış seçimlilik haklar mevcuttur. Bu seçeneklerden birinin tüketici tarafından kullanılması, diğer hakların aynı anda kullanılmasına engel olur.

Buna göre tüketici;

• Satın aldığı ayıplı ürünü geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeyi sona erdirebilir ve parasını iade alabilir,
• Satılanı geri vermek istemezse ayıp oranında indirim isteyebilir,
• Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, tüm masraflar satıcıya ait olarak onarım isteyebilir,
• Mümkünse, ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini talep edebilir.

Bu ihtarnameyi kim gönderebilir?

Bu ihtarnameyi, tüketici olan alıcılar gönderebilir. Tüketici ile kastedilen, mesleki veya ticari amaç gütmeyen, kazanç elde etmek yerine kişisel kullanım veya yararlanma odaklı hareket eden bireyler (insanlar) veya organizasyonlardır.

Örneğin bir berber, bir toptancıdan, berber dükkanı için saç makası almışsa, artık berber bir tüketici olarak kabul edilmez. Öte yandan berber, evinde kendi ailesinin kullanması için bir saç makasını internet üzerinden sipariş etmişse, burada tüketici olarak alım yapmış olur. Dolayısıyla alıcının hangi amaçla aldığı önemlidir.

İhtarname göndermek zorunlu mudur?

Evet, tüketici olan alıcının haklarını kullanabilmesi için ihtarname göndermesi zorunludur.

İhtarnamede hangi unsurlar bulunmalıdır?

İhtarnamede aşağıdaki unsurlar bulunmalıdır:

Alıcı: Alıcının adı soyadı, adresi gibi bilgiler sözleşmede bulunmalıdır.

Satıcı: Mal veya hizmet satan satıcının adı, unvanı, açık adresi, telefon numarası gibi bilgiler sözleşmede bulunmalıdır.

Ayıplı olduğu tespit edilen malların hangileri olduğu: Ayıplı malın ne olduğu, varsa marka-modeli, rengi, türü gibi malın ne olduğunu açıklayabilecek detayları belirtilmelidir.

Ayıplara ilişkin detaylar: Malda bulunan ayıplar detaylı bir şekilde açıklanmalıdır. Örneğin alınan koltukta garip bir koku olduğu, alınan kazakta delik olduğu, alınan çelik tencerede paslı olduğu, alınan klimanın çalışması gerektiği şekilde çalışmadığı gibi hususlar detaylarıyla belirtilmelidir.

Malın bedeli: Alıcının, ayıplı mala ödediği KDV dahil bedeli belirtmesi gerekir.

Alıcının hangi seçimlilik hakkı kullanılacağı: Alıcı ayıplı malı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeyi sona erdirebilir ve parasını iade alabilir; malı geri vermek istemezse ayıp oranında indirim isteyebilir; tüm masraflar satıcıya ait olarak malın onarılmasını isteyebilir veya malın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini talep edebilir. Bunlardan hangisinin talep edildiğinin satıcıya bildirilmesi gerekir.

Bu ihtarnameyi kim gönderebilir?

İhtarnameyi kişisel kullanım amacıyla ayıplı bir malı satın almış olan alıcılar gönderebilir.

Bununla beraber, alıcı gerçekleştirdiği eylemlerin anlamını ve sonuçlarını kavrama yeteneğine sahip, yapılan işlemin hukuki sonuçlarını ve bu sonuçların kendisi üzerindeki etkilerini değerlendirebiliyor bununla beraber 18 yaşından küçükse veya hukuken bir mahkeme kararı ile kısıtlanmış ise, velisinin veya vasisinin rızası bulunmalıdır.

Bu ihtarnameyi kimler gönderemez?

Tüketici olarak değil de, profesyonel iş veya meslekleri için bir mal veya hizmet alan alıcılar bu ihtarnameyi gönderemez.

Ayrıca bir kişi gerçekleştirdiği eylemlerin anlamını ve sonuçlarını kavrama yeteneğine sahip değilse ve/veya yapılan işlemin hukuki sonuçlarını ve bu sonuçların kendisi üzerindeki etkilerini değerlendirme kudreti yoksa, bu ihtarnameyi gönderemez.

Örneğin bir bebek, bu ihtarnameyi gönderemez.

İhtarnameye hangi belgeler eklenebilir?

Özellikle mala ilişkin faturanın bir kopyası, malın ayıplı olduğunu gösteren fotoğrafların, varsa alınan teknik raporların, analizlerin kopyası ihtarnameye eklenebilir. Böylelikle satıcı da malın ayıplı olduğunu görebilir. Ancak gönderilen belge ve fotoğrafların aslı (orijinali) alıcıda kalmalıdır.

İhtarname hazırlandıktan sonra neler yapılmalıdır?

Doldurulan ihtarname dikkatlice okunup kontrol edildikten sonra alıcı, satıcıya posta, elden teslim, noter kanalı ya da iadeli taahhütlü posta yoluyla orijinal imzalı bir kopyasını ulaştırabilir.

Belgeyi noter kanalıyla ya da iadeli taahhütlü posta yoluyla göndermek, gelecekte ortaya çıkabilecek herhangi bir anlaşmazlık durumunda, alıcının yazılı bildirimde bulunduğuna dair kanıta sahip olmasını sağlar.

İhtarnamenin noter kanalıyla gönderilmesi zorunlu mudur?

Hayır, kanuna göre, ihtarnamenin yazılı olması yeterlidir. Bu sebeple noter kanalıyla göndermek zorunlu değildir. Noter masrafını ödemek istemeyen kişiler, PTT aracılığıyla daha az masraf ödeyerek iadeli taahhütlü posta yoluyla ihtarname gönderebilir.

İhtarnamenin gönderilmesi için ödenmesi gereken masraflar nelerdir?

Eğer ihtarname noter kanalıyla gönderilecekse, noter masrafının; PTT aracılığıyla gönderilecekse posta masrafının ödenmesi gerekecektir.

İhtarnamenin yasal dayanağı nedir?

6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 8. ve 16. maddeleri arasında düzenlenmiştir.

Örnek nasıl değiştirilir?

Bir form dolduruyorsunuz. Siz formdaki soruları yanıtladıkça, belge gözlerinizin önünde düzenleniyor.

Her şey tamamlandığında, belge size Word ve PDF formatlarında gönderilir. Belgeyi değiştirebilir ve yeniden kullanabilirsiniz.