Testament

Dit document wordt gebruikt om een testament op te stellen. Een testament is de handeling waarmee een persoon, de erflater, zijn nalatenschap zal organiseren, dat wil zeggen, bepalen wie zijn erfgenamen zullen zijn en wat zij zullen erven.

Het testament kan ook bepaalde niet-geldelijke bepalingen bevatten, zoals de begeleiding van minderjarige kinderen, orgaandonatie, de organisatie van overlijden of zelfs begrafenissen.

In België zijn de twee belangrijkste vormen van testamenten de holografische testamenten en de authentieke testamenten.

• Het authentieke testament is het testament dat door de erflater aan zijn notaris wordt gedicteerd, in aanwezigheid van twee getuigen of een andere notaris. Het is restrictiever, maar biedt meer veiligheid.
• Het eigenhandig testament is het testament dat volledig en uitsluitend is geschreven, gedateerd en ondertekend door de erflater. Het is goedkoper en flexibeler, maar het is gevaarlijk als de persoon niet over de vereiste kennis beschikt.

Daarnaast zijn er drie soorten testamentaire bepalingen die naast elkaar kunnen bestaan binnen hetzelfde testament:

• Het algemeen legaat, waarbij alle resterende activa worden overgedragen aan een of meer gespecificeerde personen of verenigingen. In geval van aanvaarding van de erfenis van hen, zijn zij verantwoordelijk voor de overdracht van de legaten in een bijzondere hoedanigheid, alsook voor het dragen van de schulden van de overledene. Opgemerkt dient te worden dat als er meerdere personen als zodanig worden aangewezen en een van hen niet meer bestaat, als er niets is gespecificeerd, zijn aandeel niet naar zijn eigen erfgenamen gaat, maar naar de andere universele legatarissen.
• Het legaat onder algemene titel, waarbij een deel van de erfenis wordt overgedragen aan een specifieke persoon. Dit kan een deel van de nalatenschap zijn, of een bepaald soort goederen (bv. roerend of onroerend). In tegenstelling tot het algemeen legaat, wordt deze overgedragen aan de erfgenamen van de legataris.
• Het bijzonder legaat, de overdracht van een of meer specifieke activa aan een persoon. Deze persoon zal de universele legatarissen of op universele basis moeten vragen om het goed in kwestie aan hem voor te leggen.

Wees voorzichtig, er is een grens, een reserve genoemd, aan wat een persoon vrijelijk kan toegeven. De recente hervorming van het erfrecht, die voorheen complexer was, stelt deze reserve op de helft van de erfenis. Sinds 1 september 2018 hebben de nakomelingen van de overledene dus het recht om, ongeacht de wilsverklaring, de helft van de waarde van de erfenis van hun voorouders te delen. De familieleden in opgaande lijn van de overledene hebben recht op een alimentatievordering.

Ten slotte moet het testament, om geldig te zijn, aan bepaalde inhoudelijke voorwaarden voldoen:

• De erflater moet in staat zijn zijn testament geldig en vrijelijk te uiten. Dat wil zeggen, hij moet meerderjarig zijn en een gezonde geest hebben. Hij kan ook niet handelen onder dwang (fysiek of anderszins). Er bestaat een uitzondering voor minderjarigen ouder dan 16 jaar, die een testament kunnen opstellen dat de helft van hun vermogen dekt.
• Het testament moet duidelijk en nauwkeurig zijn. De inhoud ervan mag niet vaag of dubbelzinnig zijn.
• De begunstigde moet geïdentificeerd of identificeerbaar zijn. Opgemerkt zij dat het mogelijk is om de subsidiaire begunstigden aan te geven.
• Ten slotte moet de nalatenschap bestaan op het moment van overlijden, bij gebreke waarvan de testamentaire beschikking niet geldig is.

HOE DIT DOCUMEN TE GEBRUIKEN

Om dit document in te vullen, moet eerst de erflater worden geïdentificeerd en vervolgens stap voor stap worden aangegeven of bepaalde goederen aan een of meer bepaalde personen of verenigingen (legatarissen per bijzondere titel) zullen worden nagelaten, of een deel van de erfenis of een categorie van goederen aan een of meer bepaalde personen of verenigingen (legatarissen per algemene titel) zal worden nagelaten en ten slotte of het resterende totaalbedrag van de erfenis aan een of meer bepaalde personen of verenigingen (algemene legatarissen) zal worden nagelaten.

De erflater kan kiezen voor een voorwaardelijk testament, ook wel een duaal legaat genoemd, dat fiscaal efficiënt is. Door het geheel van zijn nalatenschap over te laten aan een goed doel (vereniging of stichting met verminderde successierechten), is het immers de verantwoordelijkheid van deze laatste om een deel ervan aan een benoemde erfgenaam af te staan. In een dergelijk geval moet er voor worden gezorgd dat de successierechten goed worden berekend, anders zou het goede doel de erfenis kunnen weigeren, omdat het meer zou moeten betalen dan het zou erven.

In principe zijn het de erfgenamen van de erflater die ervoor zorgen dat de testamenten goed worden uitgevoerd. De erflater kan echter een of meer testamentaire uitvoerders aanwijzen, die de volgende taken hebben. Deze opdracht is in principe om niet en de aangestelde personen zijn vrij om te aanvaarden of niet:

• zegels aanbrengen indien de erfgenamen minderjarig, verboden of beschermd zijn en onbekwaam zijn verklaard om de erfopvolging te aanvaarden;
• een inventaris van de goederen op te stellen;
• de verkoop van meubilair uitlokken als er niet genoeg geld is om de erfenissen te betalen;
• ervoor zorgen dat het testament wordt uitgevoerd / de geldigheid ervan ondersteunen in geval van een geschil;
• verslag van het beheer, één jaar na de datum van overlijden.

Nadat het document is ingevuld, en afhankelijk van het gekozen formulier, gaat de erflater ofwel naar zijn notaris om het document te dicteren en het testament te laten legaliseren, overeenkomstig de procedure.

Ofwel zorgt hij ervoor dat het document volledig herschreven wordt, uitsluitend door zijn eigen hand, door het te dateren en te ondertekenen met zijn gebruikelijke handtekening. Na deze optie te hebben gekozen, heeft hij de keuze om het document zelf te bewaren, in een kluis te plaatsen of de bewaring van het document toe te vertrouwen aan zijn notaris of een andere derde partij.

TOEPASSELIJK RECHT

Burgerlijk Wetboek, artikelen 893 tot en met 1100.

HET MODEL BEWERKEN

U vult een formulier in. Het document wordt naargelang uw antwoorden per sectie opgemaakt.

Aan het einde ontvangt u het in de formaten Word en PDF. U kunt het bewerken en het opnieuw gebruiken.