Ingebrekestelling

Een ingebrekestelling is een brief waarin de afzender, de schuldeiser, de geadresseerde, de schuldenaar, formeel verzoekt om een nalatigheid te verhelpen of om een schade te vergoeden waarvoor hij verantwoordelijk is.

Het kan gaan om een verzoek tot betaling, herstel, vergoeding of uitvoering in natura van een contractuele verbintenis, alsook elke andere verbintenis die niet rechtstreeks voortvloeit uit een overeenkomst zoals betaling, terugbetaling of herstel. Afzonderlijke en meer specifieke modellen van brieven bestaan voor een ingebrekestelling tot het betalen van een factuur en van onbetaalde huur.

De ingebrekestelling is doorgaans de eerste stap in een burgerrechtelijke procedure en heeft tot doel de betrokkene een redelijke termijn te geven om de vermeende wanprestatie op te lossen alvorens een gerechtelijke procedure in te leiden. Bovendien doet de ingebrekestelling de interesten, die bovenop de hoofdverbintenis komen, lopen.

Sommige overeenkomsten voorzien echter in een automatische ingebrekestelling (van rechtswege) bij het verstrijken van een termijn of andere gebeurtenis. In geval van twijfel geniet het versturen van een ingebrekestelling weliswaar steeds de voorkeur.

Middels deze herinnering en waarschuwing over de rechtsmiddelen die hij zal aanwenden indien de schuldenaar de ingebrekestelling niet naleeft, biedt de schuldeiser aan de schuldenaar dus een laatste kans om een gerechtelijke procedure te vermijden.

Een formele ingebrekestelling is niet per se vereist indien:

• de partijen ervoor hebben gekozen om van deze verplichting af te wijken, hetzij door middel van een clausule in de overeenkomst, hetzij door de niet-nakoming van deze verplichting uitdrukkelijk niet als voorwaarde te stellen;
• de wet, in specifiek gevallen, bepaalt dat een ingebrekestelling niet nodig is (zoals in het geval van vorderingen tussen twee handelaren, cf. artikel 5 van de wet van 2 augustus 2002 betreffende de bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties);
• de nakoming van de verbintenis onmogelijk is geworden (bv.: een niet-concurrentiebeding dat niet werd nageleefd waarbij het dus materieel onmogelijk is geworden om deze verbintenis "om niet te doen" na te komen);
• de uitvoering van de verbintenis onnodig is geworden (bijvoorbeeld omdat de verbintenis binnen een bepaalde termijn moest worden uitgevoerd - zoals het instellen van beroep voor het einde van de termijn - en de betrokkene geen belang meer heeft bij de uitvoering van de verbintenis);
• de schuldenaar heeft aangegeven dat hij zijn verplichtingen niet zal naleven en de schuldeiser dit kan aantonen. De rechtspraak is dan van oordeel dat het niet nodig is de schuldenaar te verzoeken zijn verplichtingen na te leven alvorens de sancties af te dwingen die voor deze onrechtmatige gedraging zijn voorzien.

HOE DIT DOCUMENT TE GEBRUIKEN

Als de schuldeiser zelf de brief adresseert, dan zijn er geen specifieke vereisten qua inhoud behalve dat de ingebrekestelling duidelijk en ondubbelzinnig moet zijn.

Hetzelfde geldt voor de vorm, elke handeling is geldig zolang deze in duidelijke en dwingende bewoordingen is geschreven. De ingebrekestelling kan dus worden verzonden door een deurwaarder, middels een dagvaarding voor de rechtbank, middels conclusies die worden neergelegd ter griffie in het kader van een gerechtelijke procedure, middels aangetekende brief, per fax, per e-mail, per sms, etc. In alle gevallen zal de schuldeiser er zorg voor dragen dat hij bewijs bijhoudt van de inhoud en het versturen/ontvangen van de brief.

De ingebrekestelling moet duidelijk de vermeende inbreuken vermelden om de schuldenaar in staat te stellen de aard en de omvang van de in gebreke blijvende verbintenissen nauwkeurig te beoordelen.

Indien aanmaningskosten van toepassing zijn, moet ook het bedrag ervan worden vermeld, evenals de interesten. Indien de interestvoet van deze laatste niet contractueel is vastgesteld, verwijst de schuldeiser naar de door de FOD Financiën vastgestelde wettelijke interestvoet.

Ten slotte moet de geadresseerde een redelijke termijn worden gegeven om het verzoek in de brief uit te voeren en zo juridische stappen te vermijden. Deze redelijke termijn is afhankelijk van de aard en de omstandigheden van de zaak.

TOEPASSELIJK RECHT

• Burgerlijk Wetboek, voornamelijk in de artikelen 1134, 1139, 1153 en 1155;
• Wet van 2 augustus 2002 betreffende de bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties;
• FOD Financiën, voor de wettelijke interestvoet.

HET MODEL BEWERKEN

U vult een formulier in. Het document wordt naargelang uw antwoorden per sectie opgemaakt.

Aan het einde ontvangt u het in de formaten Word en PDF. U kunt het bewerken en het opnieuw gebruiken.